Δευτέρα 29 Αυγούστου 2011

αφρικανικά

Προσανατολισμένο κατά τι προς την ethnic συνιστώσα της σύγχρονης αιθιοπικής σκηνής, το “Dire Dawa” [Me and My Other, 2008] της Minyeshu έχει πολύ περισσότερο ενδιαφέρον απ’ ό,τι, ίσως, υπονοεί ο... ethnic-ισμός του. Η αποστασιοποιημένη tezeta “Tileshign athidg” (Μη μ’ αφήνεις – δεν είναι ερωτική η παράκληση) και κυρίως το έξοχο funky, τύπου Mali, “Afrika” είναι τα κομμάτια εκείνα που σε κερδίζουν με εύκολο τρόπο. Υπάρχει όμως και τo “Wosenku”, μία βύθιση στα classic των seventies, με την Minyeshu να αναμετράται με την τραγουδιστική παράδοση των Bzunesh Beqele, Aselefech Ashine και Getenesh Kebret, βγαίνοντας αλώβητη.
H παγανιστική μουσική των Kasai Allstars από τη... Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (πρώην Ζαΐρ και πρώην Βελγικό Κονγκό), έτσι όπως ακούγεται στο “In the 7th moon, the chief turned into a swimming fish and ate the head of his enemy by magic” [Crammed Discs, 2008] διατηρεί εντός της τόσο τα ίχνη του ηλεκτρικού soukous των sixties και των seventies, όσο και τα ακόμη παλαιότερα παραδοσιακά στοιχεία από την κεντρο-νότια επαρχία Kasai, τη σχετικά απομονωμένη, όπως διάβασα, ακόμη και από την πρωτεύουσα Kinshasa. Σκεπτόμενος κανείς το χάος το οποίον επικρατεί σ’ αυτήν την τεράστια χώρα της κεντρικής Αφρικής, που σπαράσσεται από τον πολυετή εμφύλιο, μάλλον μένει άναυδος από τη διάθεση, τη δύναμη και την αποφασιστικότητα των Kasai να περιφρουρήσουν την κληρονομιά τους, αλλά και να τη διασκορπίσουν μέσα στο παγκόσμιο ηχητικό περιβάλλον. Δυστυχώς, για την περίπτωση ενός απλού audio CD, το “In the 7th moon…” δεν περιλαμβάνει εικόνα.
Ο Blick Bassy είναι από το Καμερούν, ζει εδώ και κάποιο χρόνια στο Παρίσι, αλλά το άλμπουμ του “Leman” [World Connection, 2009] είναι κατω-χωρίτικο. Το στυλ του θα το αποκαλούσα, κάπως επικινδύνως, folk, υπό την έννοια ότι ο ήχος του δεν βγάζει ισχυρά ηλεκτρικά vibes – δίχως τούτο να εμποδίζει το νεαρό μουσικό να εμφανίζει μιαν... ενεργητικότητα. Βραζιλιάνικες και δυτικο-αφρικανικές αναφορές, συνδυάζονται μ’ ένα στυλ μπαλαντών που φέρνει στο νου κάτι από Πράσινο Ακρωτήρι, παρέχοντας την ευκαιρία στον Bassy να δώσει μερικά όμορφα τραγούδια. Το στιχουργικό κλίμα, συχνά, κινείται προς ένα διδακτισμό, με παραινέσεις για επιστροφή στις ρίζες και ξαναζωντάνεμα της παλαιάς προφορικής παράδοσης. Να ήταν τόσο εύκολο…
Δεν είμαι σίγουρος πόσα άλμπουμ έχει κυκλοφορήσει η νοτιο-αφρικανή τραγουδίστρια – από το γένος των Xhosa, στα νοτιο-ανατολικά της χώρας – Simphiwe Dana, πάντως το “Zandisile” [Skip] είναι λίγο παλαιότερο (2006). Η Dana χαίρει μεγάλης εκτίμησης στην πατρίδα της, εκεί όπου θεωρείται κάπως σαν η διάδοχη κατάσταση της Miriam Makeba. Μεγάλη κουβέντα. Όπως και όλες οι ανάλογες. Πάντως, εδώ έχουμε, όντως, να κάνουμε με μία ξεχωριστή περίπτωση τραγουδοποιού, που επιχειρεί να συνδυάσει, μέσω ενός ακάλυπτου pop μανδύα, global και τοπικά ηχοχρώματα. Και κάτι ακόμη. Χαίρομαι όταν βλέπω ελληνικής καταγωγής μουσικούς της μακρινής χώρας να βάζουν το χεράκι τους, ομορφαίνοντας το τελικό αποτέλεσμα. Το καλύτερο τραγούδι του άλμπουμ έχει τίτλο “Make a tribe”, διαθέτοντας το ούτι, την κιθάρα και το μπουζούκι(!) κάποιου Gregory Georgiades.
Γεννημένη στις ΗΠΑ το 1976, η Chiwoniso είναι μία από τις σημαντικές μουσικές προσωπικότητες της Zimbabwe. Χαρισματική τραγουδίστρια, κατορθώνει με το “Rebel Woman” [Cumbacha, 2008] να δώσει μία σαφή εικόνα σύγχρονου «ζιμπαμπουε-νικού» τραγουδιού, εντοπίζοντας το στιχουργικό της κομμάτι σε θέματα που αφορούν στην εξαθλιωμένη ζωή στη χώρα – 80% ανεργία, ανύπαρκτο νόμισμα και άλλα απίστευτα «κατορθώματα» δια χειρός Robert Mugabe – και το μουσικό, σε μία σύγχρονη afro-pop, με την μεγάλη παράδοση της mbira να δηλώνει κι εδώ παρούσα. Άψογος δίσκος.
«Οι El Tanbura είναι μια κολεκτίβα αποτελούμενη από βετεράνους αιγυπτίους μουσικούς, τραγουδιστές, ψαράδες και Sufi φιλοσόφους· φρουροί, ουσιαστικά, μερικών εκ των παλαιοτέρων λαϊκών μελωδιών από την ιδιαίτερη πατρίδα τους, το Πορτ Σάιντ – τη μεσογειακή πύλη στη διώρυγα του Σουέζ. Η μουσική της μπάντας είναι, βασικά, οδηγημένη από το αποπλανητικό κάλεσμα της simsimiyya, της αρχαίας τοπικής λύρας, χρονολογημένης από την εποχή των Φαραώ, η οποία, σύμφωνα με το θρύλο, κατέχει ‘γητευτικές’ ιδιότητες». Επί της ουσίας, εδώ έχουμε την επανέκδοση ενός άλμπουμ, που είχε πρωτοκυκλοφορήσει πριν από 22 χρόνια ως “Friends of Bamboute” και το οποίον αναπαρήχθη πρόπερσι από την εταιρία 30IPS, με την προσθήκη τριών ανέκδοτων σκοπών. Μάλιστα, το ένα από αυτά τα τρία κομμάτια, το “Lally”, ένα αρκετά δημοφιλές, στο Πορτ Σάιντ, λαϊκό άσμα, είναι χάρμα... ακροάσθαι. Πρόκειται για ένα τραγούδι αγάπης, με θεσπέσια μελωδική γραμμή, σε γρήγορο τέμπο, το οποίο συλλαμβάνει το πλαίσιο δράσης μιας ομάδας καλλιτεχνών «ένα» με τον τόπο τους. Εδώ, το ακούμε σε μία 10λεπτη live εκδοχή (Κάιρο 23/6/2010), όταν οι El Tanbura μοιράστηκαν την ίδια σκηνή με τη Μαροκινή Hindi Zahra…

3 σχόλια:

  1. Τις τελευταίες μέρες ακούμε ξανά και ξανά, μετά πλείστης χαράς, Carlou D.

    http://www.youtube.com/watch?v=qdeRv-eRlfg

    http://www.youtube.com/watch?v=SunhJQzxDNA

    Χαίρετε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Μήτρα η Δυτική Αφρική. Να και ολίγη ψυχεδέλεια δίπλα από το Mali. Παλαιότερη, βεβαίως, η ηχογράφηση (late 70s). Ο σπουδαίος Idrissa Soumaoro.

    http://www.youtube.com/watch?v=_2m-eXtrCm8

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Όταν ακούμε τέτοια τραγούδια δε φειδόμεθα μεγεθυντικών - κομματάρα! Μπράβο και στον Nicky που τα ανεβάζει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή