Τετάρτη 29 Ιουλίου 2015

ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ 90 ΧΡΟΝΙΑ – η ιστορία του “Canto General”

Ο Μίκης Θεοδωράκης γεννήθηκε την 29η Ιουλίου 1925 στη Χίο. Σήμερα, δηλαδή, γίνεται 90 ετών. Με την αφορμή των γενεθλίων επιχειρούμε μιαν αναδρομή σ’ ένα από τα πιο σημαντικά και πιο αγαπημένα παγκοσμίως έργα του – το μεγαλόπνοο, πατριωτικό, αλλά και λυρικό συνάμα “Canto General” σε ποίηση Pablo Neruda.
Πώς ο Θεοδωράκης αποφάσισε να καταπιαστεί με τη μελοποίηση του “Canto General”; Γράφει η Gail Holst στο βιβλίο της «Μίκης Θεοδωράκης/ μύθος και πολιτική στη σύγχρονη ελληνική μουσική» [Ανδρομέδα 1980 και Μετρονόμος 2014]:
«Ο Θεοδωράκης δούλεψε για πολύ καιρό την τελική μορφή του “Canto General”. Τον Γενάρη του 1971 (σ.σ. πρόκειται για το 1972) είχε προσκληθεί από τον Αλλιέντε και τον Νερούντα στη Χιλή και άκουσε μελοποιήσεις των ποιημάτων τού “Canto General” από διάφορους χιλιανούς συνθέτες. Αποφάσισε να μελοποιήσει ο ίδιος μερικά ποιήματα ως ένδειξη συμπάθειας και φιλίας με τον χιλιανό λαό και γιατί ένοιωθε πολιτιστικά κοντά τους».
Αποσπάσματα του “Canto General” είναι αλήθεια πως έχουν μελοποιηθεί από διάφορα χιλιανά συγκροτήματα του folk και folk-rock. Από τους πρώτους που ασχολήθηκαν με το έργο πρέπει να ήταν οι Aparcoa (Julio Alegría, Felipe Canales, Miguel Córdova, Jaime Miqueles), ένα από τα καλύτερα γκρουπ του chilean folk. Μία πρώτη μελοποίηση παρουσιάστηκε την 5/12/1970 στο Teatro Municipal του Σαντιάγο (με αφορμή και τα παρατεταμένα επινίκια της εκλογικής επιτυχίας του Allende τον προηγούμενο Σεπτέμβρη), παρουσία του ιδίου του Neruda, και με αφηγητή τον ηθοποιό Mario Lorca, ενώ ο στούντιο δίσκος πρέπει να τυπώθηκε την επόμενη χρονιά από την Philips.
Στην εφημερίδα «Τα Νέα» (Σαββατοκύριακο 14-15 Ιουλίου 2012), στο ένθετο «Νσυν» λέει ο Μίκης Θεοδωράκης:
«Mια μέρα (το 1972) βρέθηκα στο Βαλπαραΐσο, όπου ταξίδεψα για ν’ ακούσω τη σύνθεση δύο χιλιανών συνθετών, βασισμένη στο ‘Canto General’. Στα παρασκήνια, όπου πήγα για να συγχαρώ τους συντελεστές της συναυλίας, δεν ξέρω πώς μου ήρθε να πω ’θα γράψω κι εγώ μουσική πάνω σ’ αυτό το ποίημα και θα ’ρθω να το διευθύνω εδώ».
Στο χιλιανό site oocities.org/transiente/aparcoa.htm οι ίδιοι Aparcoa σημειώνουν:
«Το έργο εμφανίστηκε επίσης στο Βαλπαραΐσο, όπου ο Μίκης Θεοδωράκης ήταν παρών. Aργότερα σε μια συνέντευξή του τον Απρίλη του 1993 μάς υπενθυμίζει αυτό το γεγονός με τ’ ακόλουθα λόγια: “Μετά τη συναυλία στο Βαλπαραΐσο πήγα να συγχαρώ τους μουσικούς στο καμαρίνι τους. Δεν καταλαβαίνω σχεδόν καθόλου ισπανικά, αλλά ο αφηγητής του κειμένου τού Νερούδα με γοήτευσε... Αυτή ήταν η αρχική έμπνευση για μένα. Έτσι, πήγα στους συναδέλφους μου και τους είπα πως έχω ήδη αποφασίσει να γράψω τη δική μου εκδοχή για το Canto General”».
Η αρχή, λοιπόν, για το ελληνικό “Canto General” ήταν οι Aparcoa και ο Mario Lorca, ενώ στο γενικότερο λατινοαμερικανικό επαναστατικό κλίμα συνέβαλε οπωσδήποτε και το soundtrack από την ταινία “État de siege” (Κατάσταση Πολιορκίας) του Κώστα Γαβρά, με τους (Los) Calchakis, το οποίο ο Θεοδωράκης συνέθετε σχεδόν ταυτοχρόνως με το “Canto General” προς το τέλος του 1972, στο Παρίσι. Εξάλλου, διάφορα θέματα από την «Κατάσταση Πολιορκίας» ακούστηκαν επεξεργασμένα και στο “Canto General”, όπως το “Pueblo en lucha”, το “Tupamaros”, ή το “America insurrecta”, που ενσωματώθηκαν στο “Los Libertadores”.

Το όλον εδώ… http://www.lifo.gr/team/sansimera/59409

5 σχόλια:

  1. Από τους πρώτους που ασχολήθηκαν με το έργο πρέπει να ήταν οι Aparcoa (Julio Alegría, Felipe Canales, Miguel Córdova, Jaime Miqueles), ένα από τα καλύτερα γκρουπ του chilean folk.

    Γιατι τα χεις ακουσει ολα; οπως ελεγες δηλαδη και συ για τη ξενη σελιδα που εβαλε ενα γιαννιωτη βιολιτζή...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πέραν του ότι είσαι άσχετος είσαι και βλάκας.

      Τους Aparcoa τους έχω ακούσει, όπως έχω ακούσει και τους Jaivas και τους Quilapayun εδώ και δεκαετίες, και άλλα διάφορα σχετικά, από Inti-Illimani (δίσκοι των οποίων τυπώνονταν στην Ελλάδα) μέχρι Victor Jara, Illapu, Patricio Manns και Sergio Ortega. Και αυτά είναι τα σημαντικά και τα γνωστά που σου λέω, γιατί υπάρχουν και τα πιο άγνωστα ονόματα σαν τους Tiemponuevo ή την Charo Cofré (που έζησε στα seventies για πολλά χρόνια αυτοεξόριστη στην Ιταλία – ιταλικός είναι και ο δίσκος της που έχω). Πού είναι το θέμα ακριβώς;

      Και για το «γιαννιώτη βιολιτζή» στην «ξένη σελίδα», που είχε γεννηθεί σε χωριό των Γρεβενών, ήταν Γρεβενιώτης δηλαδή (ξεχνάς και εύκολα…) τα είπα μια χαρά, δίνοντας και τις απαραίτητες πληροφορίες, ώστε να μάθουν πρώτα κάτι κωθώνια σαν κι εσένα (που παριστάνουν τους πονηρούς) και μετά κι οι φίλοι μας οι Γάλλοι (άμα γουστάρουν).

      Αλλού, λοιπόν, τις εξυπνάδες.

      Διαγραφή
  2. Πού είναι το θέμα ακριβώς;

    στο οτι ακουσες 4-5 χιλιανα συγκροτηματα που γραφεις, και το ένα από ...ιταλία, και αποφαινεσαι με ευκολια για το ποιοι ειναι σημαντικοι και ποιοι οχι, αλλα από τους άλλους απαιτουσες να εχουν ακουσει τους παντες την αρτα και τα γιαννενα σε επιπεδο σιμωνα καρρα για να προτεινουν ενα δισκο

    δυο μετρα δυο σταθμα για την αφεντομουτσουναρα μας - εμεις να κρινουμε την μουσικη παραγωγη απο γη του πυρος εως λαπωνια επειδη ακουσαμε μερικα δισκακια αλλα οι αλλοι δεν εχουν δικαιωμα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γιατί επιμένεις ρε γαμώ το;

      Πρώτον, δεν έχω ακούσει 4-5 χιλιανά συγκροτήματα, αλλά πολύ περισσότερα.

      Δεύτερον, το ότι έχω ακούσει ακόμη και μια χιλιανή τραγουδίστρια, που έκανε καριέρα και στην Ιταλία, θα έπρεπε αυτό να το συνεκτιμάς θετικά και όχι αρνητικά! Να πεις δηλαδή… ρε, αυτός, σαν να το έχει ψάξει το πράμα… Εσύ λες το αντίθετο! Φαντάσου…

      Τρίτον, το ότι συμπίπτουν οι κρίσεις μου επί των χιλιανών γκρουπ με αυτές όλου του κόσμου, αφού κάμποσα χιλιανά γκρουπ είναι παγκοσμίως γνωστά εδώ και 40 χρόνια (λόγω Αγιέντε, χούντας Πινοτσέτ κτλ.), δεν σε βάζει σε κάποια σκέψη; Αλλά είπαμε…

      Θες να υπερασπιστείς τους γάλλους εμπόρους, βγάζοντας εκείνους «λάδι» και «ενοχοποιώντας» εμένα για την κριτική μου; Kάνε το. Δεν έχω πρόβλημα. Δεν μπορώ να πάω κόντρα στην ασχετοσύνη, τη χαζομάρα ή την κακοπιστία σου.

      Διαγραφή
    2. Εξαιρετικό, και αυτό το άρθρο σου για τον Μίκη Θεοδωράκη και το έργο του!
      Από τον "Ημεροδρόμο", 6/9/2021, διαβάζουμε :
      Για τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη, o Μιγκέλ Ντίας Κανέλ, πρόεδρος της Κούβας και ΓΓ του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας, έγραψε:
      «Ο Μίκης Θεοδωράκης απεβίωσε και όλος ο κόσμος θρηνεί μαζί με την Ελλάδα για έναν από τους μεγαλύτερους μουσικούς όλων των εποχών. Θρηνεί και η Κούβα που πάντα είχε την αγωνιστική του αλληλεγγύη. Ας ηχήσει στη μνήμη του το “Canto General”!».















      Διαγραφή